Aktuariat
kim jest aktuariusz oraz kto może zostać aktuariuszem
Kim jest aktuariusz?
Aktuariusz to specjalista ubezpieczeniowy, który zajmuje się szacowaniem wysokości składek, świadczeń, odszkodowań, rezerw ubezpieczeniowych itd. Aktuariusz odpowiada za wycenę zobowiązań wobec klientów oraz konstrukcję produktów tak, by oczekiwany poziom rezerw oraz strumień przyszłych przepływów pieniężnych zabezpieczył pokrycie tych zobowiązań.
Do głównych zadań aktuariusza należą m.in.:
- kalkulacja rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
- taryfikacja składek ubezpieczeniowych
- wycena portfeli ubezpieczeniowych
- wycena rezerw na świadczenia pracownicze
- ocena ryzyka związanego z transakcjami
- obliczanie marginesu wypłacalności oraz kapitałów własnych
- przeprowadzanie pomocniczych analiz aktuarialnych
- kontrolowanie aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych
- sporządzanie rocznego raportu o stanie portfela ubezpieczeń
- ustalanie wartości składników zaliczanych do środków własnych
Zawód aktuariusza ma swoje korzenie w XVIII w., kiedy rozwijały się ubezpieczenia na życie. Jednak matematykę aktuarialną zapoczątkowały prace angielskiego astronoma E. Halleya, które dotyczyły wymieralności w populacji. Halley działał w XVII wieku. Głównego znaczenia zawód ten nabral w XIX w.
W Polsce za początek aktuariatu można przyjąć rok 1920, w którym powstał Polski Instytut Aktuariuszy. W 1991 roku powstało Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy.
Kto może zostać aktuariuszem?
Aktuariuszem (zgodnie z art. 161 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej) może zostać osoba, która:
- ukończyła studia wyższe,
- przez okres co najmniej 2 lat wykonywała czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, pod kierunkiem aktuariusza,
- złożyła z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny,
- posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
- korzysta z pełni praw publicznych,
- nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.
Jednym z wymogów dla uzyskania licencji aktuariusza jest zdanie egzaminu aktuarialnego. Zakres tego egzaminu obejmuje cztery działy:
- matematykę finansową,
- matematykę ubezpieczeń na życie,
- matematykę pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych,
- prawdopodobieństwo i statystykę.